Losowe wpisy

Wszyscy uwielbiamy iluzje optyczne, jednak ta przedstawiona dzisiaj jest szczególnie ciekawa. Zacznijmy może jednak od samego eksperymentu, a potem przejdziemy do wytłumaczenia: co, gdzie, jak i dlaczego. Widzicie ten obrazek u góry? Waszym zadaniem będzie teraz zbliżenie się nieco do ekranu waszego komputera (czy też telefonu) i wpatrywanie się w malutką kropkę umieszczoną na środku obrazka. Ważne jest, abyście w tym czasie nie mrugali. Gotowi? W takim razie do dzieła! 

Pewnie zauważyliście, że kolory i kształty dookoła zaczęły powoli zanikać, a wy sami po czasie widzieliście tylko szary kwadrat (lub też biały - to zależy). Skąd jednak podobna reakcja? Taki stan zapewne utrzymywał się do momentu, aż nie mrugnęliście lub popatrzyliście w inne miejsce, po czym wasz wzrok znów wrócił na obrazek. Nie powinniście panikować! To normalne! A nazywa się zanikaniem Troxlera. 

Nazwa tego zjawiska wzięła się od człowieka, który opisał je po raz pierwszy. Był to Ignaz Troxler - fizyk, polityk oraz filozof mieszkający w Szwajcarii w XIX wieku. Jego kariera była dość zawiła, jednak znany jest on głównie właśnie z wielu teorii dotyczących iluzji optycznych. 

Zanikanie Troxlera ma wiele wspólnego z pewnym mechanizmem, dzięki któremu ludzki mózg radzi sobie z nadmiarem informacji dookoła - mowa o tzw. przetwarzaniu selektywnym. W skrócie chodzi o to, że w sposób dla nas nieświadomy nasz mózg filtruje pewne informacje w taki sposób, abyśmy mogli skupić swoją uwagę na rzeczach najbardziej istotnych.

Ma to oczywiście związek z naszą burzliwą ewolucją. Kiedy w zamierzchłych czasach nasi przodkowie musieli unikać drapieżników czających się w zaroślach, mózg musiał w jakiś sposób pozwalać praktycznie wyłączać pewne partie obserwowanego terenu, aby człowiek mógł skupić się na konkretnym obszarze. Dzieje się to oczywiście do momentu, aż na wyłączonym obszarze nie zajdzie jakaś zmiana. Jeśli kolory zmieniłyby swoją barwę lub kształt, to na pewno od razu zaczęlibyśmy znów postrzegać cały obraz tak, jak na samym początku. 

Selektywne przetwarzanie jest nieco łatwiej dostrzegalne w przypadku innych zmysłów. Na przykład kiedy zaaplikujemy jakieś perfumy na swoje ubranie lub ciało, to na ogół czujemy je bardzo dobrze przez pierwsze kilka minut, po czym nie zwracamy już na nie uwagi. Kiedy jednak powącha nas ktoś inny, niemal od razu wyczuje intensywny zapach bijący od nas. 

Szacuje się, że w tej chwili na całym świecie więcej osób ma swojego własnego smartfona niż szczoteczkę do zębów. Nie powinniśmy się temu dziwić, ponieważ smartfony posiadamy dla przyjemności, a mało kto czerpie takową z mycia zębów - jest to bardziej obowiązek. Nie zmienia to jednak faktu, że higiena jamy ust jest bardzo ważna, a późniejsze leczenie dentystyczne bardzo drogie. 

Powracając jednak do tematu smartfonów: wszyscy pewnie doskonale wiecie, jak większość osób z nich korzysta. Korzysta z nich mianowicie praktycznie cały czas. Nie trzeba być detektywem i mieć szóstego zmysłu, aby na ulicy zaobserwować to zjawisko. Setki osób z oczami wlepionymi w ekrany telefonów. W tramwajach, w autobusach, w domach, a nawet na chodnikach podczas marszu. 

Badacze University of Toledo udowodnili jednak, że przez smartfony można nawet oślepnąć i to nie są żarty. O czym konkretnie mowa?